The Hunger Games: The Ballad of Songbirds and Snakes

Prequels hebben altijd een moeilijke strijd te voeren: men weet al hoe alles zal gaan verlopen. Uiteindelijk weet deze Hunger Games daar niet aan te ontkomen. Jammer, want de rest van de film behoort tot het beste wat de reeks te bieden heeft.

The Hunger Games. Films over Pan-Am (gebaseerd op Panem et circenses, Brood en Spelen), het Capitool, over decadentie en onderdrukking en natuurlijk over de held Katniss Everdeen die de revolutie tegen het Capitool en dictator Snow zal leiden. Interessante films. Toch heb ik het altijd moeilijk gevonden om het verhaal te geloven: Katniss is voor mij nooit ene personage geweest waarvan het geloofwaardig is dat hele volken haar zouden volgen in een revolutie. Daarvoor was ze te narrig, te onwillig, bood ze gewoonweg niet genoeg inspiratie. Niettemin: de films waren vermakelijk.

Nu is er een prequel. 64 jaar voor de hunger games van Katniss. Cariolanus Snow (Tom Blyth) en zijn nicht Tigris zijn tieners. Voor de buitenwereld rijk en succesvol, is de familie eigenlijk aan lager wal geraakt. Iedere maand hebben ze weer moeite om de huur te betalen. Het is aan Snow om de familie weer terug te brengen aan de top – a Snow always lands on top –, getalenteerd als hij is. Hij is er bijna. Bijna wint hij de prijs die een gouden toekomst beloofd, dankzij zijn cijfers. Maar Dr. Volumnia Gaul, een soort latere Snow toen die latere Snow nog jong was (snapt u ht nog), gespeeld door de onvolprezen Viola Davis (Fences! Fences! Fences!) gooit roet in het eten. Die Hunger Games, bedoeld als een straf van het capitool aan de districten, verliezen kijkcijfers. En dat is funest. Om ze spannender te maken heeft Dr. Gaul besloten dat dit jaar cijfers niet de doorslag zullen geven, maar dat Snow en 23 van zijn klasgenoten worden beoordeeld op hun mentorschap. Om de Hunger Games weer populair te maken krijgt iedere strijder uit het district een mentor toegewezen. De mentor die zijn gladiator helpt te winnen, zal ook de prijs winnen.

Deze nieuwe regels worden uitgelegd door Peter Dinklage (Game of Thrones) in de rol van Dr. Casca Highbottom, het schoolhoofd. Hij zal door de film heen ook het meest interessante personage blijken. Getergd, vermoeid, het Engelse woord dat geen écht goede vertaling heeft: weary.

Goed. De Hunger Games. Snow krijgt Lucy Gray Baird (Rachel Zegler) toegewezen. Samen moeten ze de games zien te winnen. Zij om überhaupt te kunnen overleven, Snow om zijn gevallen familie te compenseren en weer iemand van naam en faam te worden.

Deze Hunger Games-film is minder een actiefilm dan de rest van de reeks. Hij duurt aanzienlijk langer (157 minuten) en besteedt meer tijd aan karakterontwikkeling, dialogen, politieke intriges. Snow, in de reeks gespeeld door Donald Sutherland, wordt veel meer een ingevuld personage. Hij lijkt oprecht te beginnen, zij het dat hij vanaf het eerste moment al twee gezichten heeft doordat hij weet te handhaven naar buiten toe, te liegen, dat hij het goed heeft thuis. Maar verder is het een jongen van eer, zo lijkt het althans. En door de film heen, door tal van gebeurtenissen, zien we dat als er morele keuzes gemaakt moeten worden, hij soms de juiste keuze maakt, soms de verkeerde. De laatste steeds vaker.

En dan zijn we ook bij de grote zwakte van de film uitgekomen. Kritiek van Martin Scorsese op The Joker was: we zien het personage niet gek worden, doordraaien, slachtoffer zijn of juist dader worden, we zien hem veranderen in een tekenfilmpersonage, in een superheldenschurk. Vanaf het eerste moment staat vast wie dat personage moet worden en de kijker weet het ook. Dus in dit geval: wat Snow ook doet of probeert te doen, we weten toch al wie hij wordt. De gevreesde dictator. De film kan niet anders dan die kant op gaan. Als we dus zien dat Snow iets goed doet, weten we dat de regisseur met ons speelt. De veranderingen die hij doormaakt voelen dan ook niet organisch of toevallig of tragisch; ze voelen (want dat zijn ze) bedoeld. Dit speelt vooral parten in het laatste half uur: Snow moet dan toch gauw nog even Snow worden en in een sneltreinvaart verliest hij ieder ethisch besef. Te geforceerd voelt dat. Erger nog: aan het einde van de film voel je je toch in het ootje genomen. De momenten dat je het geloofde, dat je geloofde dat er liefde was, dat er een mogelijkheid was voor hem om iemand anders te worden, stond al vast wie hij zou worden. Een plot-based film die doet alsof hij character-based is. Jammer. Desalniettemin! Ondanks dat laatste half uur, die laatste 20 minuten, is dit de beste film uit de gehele reeks. De rust, de traagheid, de karakterontwikkeling en de getergdheid van Dr. Casca Highbottom steken ver uit boven de dramatische verhaallijnen van de reeks. Voor een prequel is dat toch knap om te bereiken.